Orzesznik pięciolistkowy, hikora, przeorzech, ( Carya ovata ) rośnie we wschodniej części Ameryki Północnej, od Texasu po kanadyjski Quebec.
OPIS:
Orzesznik pięciolistkowy to drzewo osiągające 30 metrów wysokości, zawsze z prostym pniem i wąską, w młodości stożkowatą, później cylindryczną koroną.
Lśniące liście 25-35-centymetrowej długości składają się z 5, czasem 7 listków, jesienią przepięknie przebarwiają się na złocisty kolor.
Niezwykłe wrażenie robi kora na pniach i grubych konarach orzesznika pięciolistkowego -szarobrązowa, dość jasna złuszcza się wąskimi pasami, luźno wiszące ponad metr długie skutecznie utrudniają wspinaczkę amatorom niedojrzałych owoców.
Owoce orzesznika mają 5 cm średnicy, po dojrzeniu ich okrywy pękają i wypadają z nich 2,5-centymetrowe orzechy z czterema wyraźnymi żebrami. Miąższ słodki, bardzo smaczny (pod tym względem ceniony wyżej niż pekany) ale trudny do wydostania z twardej skorupy, dlatego używany jest w Ameryce do wyrobu „bardzo delikatesowych” ciast. Owoce orzesznika są ważnym składnikiem diety wielu gatunków dzikich zwierząt.
Drewno orzeszników pięciolistkowych, bardzo twarde, sprężyste, mocne i trudno łupliwe używane używane jest do wyrobu mebli, trzonków i sprzętu sportowego. Jest także uznawane za najlepsze do wędzenia i grillowania.
UPRAWA:
Zacząć trzeba od tego, że orzeszniki pięciolistkowe w młodości rosną niezwykle wolno – to właśnie jest przyczyną ich znikomej popularności. W optymalnych warunkach, w swojej ojczyźnie, roczne mają 7 cm wysokości, trzyletnie osiągają 18 centymetrów, 10-letnie przekraczają metr. Natomiast ich korzenie palowe w pierwszym roku osiągają 30 centymetrów, u orzeszników trzyletnich mają już blisko metr długości – uprawa pojemnikowa takich roślin jest praktycznie niemożliwa, nie da się również przesadzić kilkuletnich orzeszników rosnących w gruncie (ze znacznie uszkodzonym korzeniem zamierają). Sadzić więc trzeba małe orzeszniki i przez pierwsze lata chronić przed rozdeptaniem.
Na szczęście orzeszniki w młodości dobrze znoszą ocienienie, można je sadzić wśród starszych drzew które zamierzają Państwo wyciąć w ciągu 20 lat (orzesznik pięciolistkowy osiągnie wtedy 2-3 metry wysokości).
Orzeszniki pięciolistkowe są zupełnie mrozoodporne, bez problemu znoszą mrozy 40-stopniowe.
Dzięki bardzo głębokiemu systemowi korzeniowemu mogą rosnąć na glebach suchych – oczywiście najszybciej rosną na glebach żyznych i nieco wilgotnych.
